Zijn termijn is bijna ten einde, maar de Democraten willen alsnog zo snel mogelijk van de Amerikaanse president Donald Trump af. Ze starten een tweede impeachmentprocedure als hij niet onmiddellijk zelf opstapt. Correspondent Erik Mouthaan over de laatste stand van zaken.
President Trump heeft nu toch zijn verlies erkend?
“In zijn laatste video praat Trump in de verleden tijd over zijn presidentschap en hij zegt dat er een nieuwe regering komt. Het is voor het eerst dat hij dit toegeeft. Het gevoel in de VS is wel: hij leest een speech voor, die is gemaakt door zijn adviseurs in het Witte Huis.”
Dit artikel is de optekening van een vraag en antwoord gesprek, in die zin dus een soort opiniestuk waarin de correspondent zijn mening geeft, een veelvuldig toegepaste vorm van journalisme in de hedendaagse media. Door de vraagstelling kunnen bepaalde onderwerpen ontweken worden, wat uiteraard de neutraliteit zal beïnvloeden.
Veel mensen geloven het niet?
“De ervaring leert ons dat Trump morgen weer iets anders kan roepen. Die speech kwam na grote druk van ministers en stafleden in het Witte Huis. Ze dreigden met opstappen als Trump zich niet duidelijker uit zou spreken. De eerste videoboodschap, nog tijdens de bestorming, was voor medewerkers de druppel. Hij leek het voor de menigte op te nemen. Jullie zijn heel bijzonder, zei hij toen.”
Op zich natuurlijk logisch dat Trump het voor zijn supporters opneemt. Trump heeft het geweld echter nadrukkelijk afgekeurd (bron 1) (bron 2). Het is daarom niet duidelijk waarom Trumps videoboodschap voor velen de druppel was.
Met de nieuwe videoboodschap is de kous af?
“Nee, de druk op het Witte Huis om Trump af te zetten is nog steeds enorm. De president kan door zijn eigen mensen uit z’n ambt worden gezet, middels het 25e amendement van de grondwet. De vice-president en de meerderheid van het kabinet zijn daarvoor nodig. Mijn inschatting is dat die meerderheid er niet is, en dus nemen een aantal ministers zelf het besluit om ermee op te houden.”“Twee ministers zijn opgestapt, onder wie onderwijsminister Betsy DeVos. Zij heeft het vier jaar volgehouden. Als je er nu nog zit, dan ben je zeer loyaal aan Trump. Maar ook zij zegt nu: Ik vertrek. Ook diverse stafleden, die minder zichtbaar zijn, hebben ontslag genomen.”
Dus starten de Democraten een impeachment-procedure?
“De Democraten zijn echt klaar met Trump. Ze vinden hem een gevaar voor het land. Hij heeft de boel opgestookt en ze denken dat er nog van alles mis kan gaan in de laatste 12 dagen van zijn termijn. Mocht de 25e amendement-optie niet worden ingezet – en daar lijkt het nu wel op – dan willen de Democraten volgende week in het Huis gaan stemmen over impeachment.”
Ook hier wordt niet echt duidelijk wat de Democraten nu precies tegen Trump hebben. Waarom vinden ze hem een gevaar voor het land? Het is duidelijk dat het verder gaat dan simpelweg politieke meningsverschillen tussen Democraten en Republikeinen. Was interessant geweest om hierop door te vragen.
Heeft het kans van slagen?
“Als het Huis van Afgevaardigden over de impeachmentprocedure gestemd heeft, dan wordt de president officieel in staat van beschuldiging gesteld. Om hem af te zetten is ook een tweederde meerderheid nodig in de Senaat. De Senaat komt pas na de inauguratie van Biden weer samen. Als ze toch eerder bij elkaar komen, dan moeten bijna twintig Republikeinen meestemmen. De kans daarop is klein. Dus afzetten gaat niet gebeuren, maar president Trump is dan wel de enige president die twee keer tegen een impeachment aanloopt.”
Moet hij zich nog op een andere manier verantwoorden?
“Justitie is een onderzoek gestart naar de bestorming van het Capitool. Daarbij wordt ook gekeken naar de rol van de president. Ik denk niet dat ze hem gaan vervolgen. De rechter moet bewijzen dat er sprake is van opruiing. Trump zei: ga naar het Capitool, laat van je horen, maar hij gaf niet de opdracht om de ruiten in te slaan. Ik denk dat het lastig vast te stellen is.”
Relevante vragen met een helder antwoord.