Topdiplomaten van de Verenigde Staten en China hebben in Alaska afgelopen donderdag en vrijdag tijdens hun eerste persoonlijke ontmoeting onder de regering-Biden in het openbaar met elkaar gesproken in een zeldzame, langdurige confrontatie.
De Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken, Anthony Blinken, opende de ontmoeting op donderdag met een toespraak van twee minuten, waarin hij zijn bezorgdheid uitte over de schendingen van de mensenrechten en de militaire agressie van China: “Wij maken ons grote zorgen over de acties van China in Xinjiang, Hongkong, Taiwan, cyberaanvallen op de Verenigde Staten en economische intimidatie van onze bondgenoten. Elk van deze acties vormt een bedreiging voor de gevestigde orde die de mondiale stabiliteit in stand houdt.”
De Chinese topdiplomaat Yang Jiechi vuurde terug met een 15 minuten durende monoloog in het Chinees. Yang beschuldigde de VS van een koude-oorlogsmentaliteit en bestempelde de kritiek van de VS op China’s acties in Xinjiang en Hongkong als inmenging in de Chinese binnenlandse aangelegenheden. De avond voor de ontmoeting zette Beijing de toon door te zeggen dat de VS waanideeën koesteren als ze denken dat de Chinese communistische partij compromissen zal sluiten.
Na de ontmoeting beschuldigde de Amerikaanse delegatie de Chinese functionarissen van het breken van de diplomatieke protocollen. Een functionaris van de regering-Biden vertelde verslaggevers dat de twee partijen van tevoren een toespraak van maximum twee minuten hadden afgesproken, maar dat China de regels had geschonden.
De Amerikaanse nationale veiligheidsadviseur, Jake Sullivan, vertelde verslaggevers na de ontmoeting dat het erop leek dat China naar Alaska was gekomen om een show op te voeren en de aandacht op zich te vestigen.
In China verkondigden de staatsmedia van de Chinese communistische partij een heel ander verhaal. CCTV beschuldigde Anthony Blinken ervan “ver over de tijd” te zijn gegaan tijdens zijn openingstoespraak en zei dat de VS een ongegronde aanval had gelanceerd op het binnen- en buitenlands beleid van China. De meeste Chinese burgers hebben door de internetcensuur enkel toegang tot nieuws van door de staat gecontroleerde nieuwsbronnen, tenzij zij met illegale software door de Chinese censuur-firewall kunnen breken.