Het volgende artikel is een vertaling van een opiniestuk geschreven door Helen Hintjens, assistent-hoogleraar ontwikkeling en sociale rechtvaardigheid aan het Internationaal Instituut voor Sociale Studies in Den Haag. Het artikel werd gepubliceerd in ‘Journal of Political Risk’, Vol. 9, No. 9, in September 2021.

“Genocide is een misdrijf waarvoor het bewijs moet worden geleverd van een bepaalde vijandige gezindheid van een individu of een overheidsorgaan jegens een groep die volgens het Genocideverdrag of het Statuut van het Internationaal Strafhof overeenkomt met de beperkte reeks groepen waartegen genocide kan worden gepleegd”.[1]

Sinds 2000 wordt Falun Gong, in opdracht van Jiang Zemin, president van de Volksrepubliek China van 1993 tot 2003, bestempeld als een “afvallige (of afwijkende) religie” en worden de beoefenaars ervan systematisch vervolgd via een geheime groep van Chinese staatsveiligheidsfunctionarissen, het “6-10 Office”.

In april 2019 bracht het ‘China Organ Harvesting Research Centre’ een verslag uit, waarin beschuldigingen uit 2006 werden onderzocht die erop neerkwamen dat Falun Gong beoefenaars, die in China gevangenzitten omdat ze vasthouden aan de verboden religie, systematisch van hun organen werden beroofd voor gebruik in Chinese medische instellingen. Het verslag concludeert dat “het Chinese regime heeft getracht om Falun Gong systematisch te vernietigen” op deze manier.[2] Al in 2004 werd een rechtszaak tegen het Chinese leiderschap voor een Nederlandse rechtbank gevoerd. De aanklacht luidde genocide op volgelingen van Falun Gong.[3] De gruwelijke kwestie van het wegnemen van organen maakt deel uit van bredere genocideclaims, claims die nauwelijks nog nieuws zijn. De vraag in dit opinieartikel is niet of de organen van Falun Gongbeoefenaars worden geoogst in de Volksrepubliek China; daar bestaat immers weinig twijfel over. De vraag is veeleer of dit een voorbeeld is van een door de staat gepleegd misdrijf van genocide.

Ongeveer een miljoen Oeigoeren zijn geïnterneerd in “heropvoedingskampen” en worden gedwongen om hun taal, cultuur en islamitische religie op te geven. In november 2020 heeft Genocide Watch een noodsignaal uitgestuurd waarin staat dat “Genocide Watch de gedwongen sterilisaties en de gedwongen overplaatsing van kinderen van Oeigoeren en andere Turkse minderheden in Xinjiang beschouwt als daden van genocide. Xinjiang, China bevindt zich in stadium 9: Uitroeiing.”[4] Deze ondubbelzinnige verklaring identificeert genocide in China tegen een religieuze groepering. Toch komen beoefenaars van Falun Gong, die bijvoorbeeld volgens de Amerikaanse wet ook een erkende godsdienst is, nergens op de website voor. Aangezien het enige doel van Genocide Watch is om “genocide en andere vormen van massamoord te voorspellen, te voorkomen, te stoppen en te bestraffen”, blijft de vraag: is er dan ook geen sprake van genocide op Falun Gongbeoefenaars in China?

Het rapport van het China Organ Harvesting Research Centre erkent genocide op andere religieuze minderheden.  Wat van belang is, zijn de vermeende geldelijke motieven achter China’s gruwelijke behandeling van degenen die op religieuze gronden gevangen zitten.

Het regime heeft ook de vervolging van andere geloofsgroepen geïntensiveerd, waaronder Oeigoerse moslims, Tibetaanse boeddhisten en huischristenen. Meer dan een miljoen Oeigoeren worden thans vastgehouden in politieke heropvoedingskampen in Xinjiang en worden onderworpen aan gelijkaardige “transformatie”-technieken die ook op de Falun Gongbeoefenaars worden toegepast. Hun bloed wordt onder dwang onderzocht, zij krijgen ook andere medische onderzoeken en er worden gegevens over hun DNA verzameld. De Communistische Partij is momenteel bezig haar doelwitten voor deze heropvoedingscampagnes, controle en orgaanoogst verder uit te breiden om op die manier nog veel grotere bevolkingsgroepen in heel China uit te buiten.[5]

Het rapport concludeerde dat op twee punten genocide was bewezen “Onder de daden van genocide vindt onze analyse dat het Chinese regime heeft voldaan aan de subparagrafen van het Verdrag van (a) “Het doden van leden van de groep” en (b) “Het veroorzaken van ernstig lichamelijk of geestelijk letsel aan leden van de groep.”[6] In juni 2021 verklaarden zeven speciale rapporteurs van de VN en vijf andere mensenrechtenexperts van de VN[7], na het ontvangen van wat zij zagen als geloofwaardige informatie, dat zij:

“uiterst gealarmeerd waren door berichten over vermeende ‘orgaanoogst’ gericht tegen minderheden, waaronder Falun Gongbeoefenaars, Oeigoeren, Tibetanen, moslims en christenen, die in China in gevangenschap verblijven”.[8]

Opvallend is dat een zoekactie naar “orgaanoogst” op de website van Genocide Watch “Geen resultaten” oplevert.  Toch lijkt deze hedendaagse ‘handel’ een essentiële ontbrekende schakel tussen de gevallen van genocidale vervolging in het hedendaagse China, met inbegrip van de vervolging van de Oeigoeren. Het oogsten van vitale organen is zowel een manier om politieke (d.w.z. religieuze en culturele) gevangenen te doden, als een zeer winstgevende handel, die de prestigieuze Chinese orgaantransplantatie-industrie voedt.

In maart 2019, toen een Onafhankelijk Volkstribunaal zich nog over de kwestie boog, werd in het Britse parlement gedebatteerd over gedwongen levende orgaanoogst in China.[9] Ondanks aanzienlijke bewijzen die gedwongen levende orgaanoogst van politieke gevangenen ondersteunen, voornamelijk bij naar schatting 60.000 tot 100.000 Falun Gongbeoefenaars werd gerapporteerd:

“De Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) verzamelt wereldwijd gegevens over orgaandonaties en werkt samen met China. Het standpunt van de WHO is dat China een ethisch, vrijwillig orgaantransplantatiesysteem toepast dat in overeenstemming is met internationale normen, hoewel de WHO zich wel zorgen maakt over de algemene transparantie.”[10]

Op initiatief van ETAC,[11] werd de uiteindelijke uitspraak van het Onafhankelijk Tribunaal naar het gedwongen oogsten van organen van gewetensgevangenen in China gepubliceerd in maart 2020. Het tribunaal was het fundamenteel oneens met het WHO-standpunt alsook de “wait and see” houding van sommige Westerse politici. Het tribunaal verwoordde het als volgt:

“Wanneer de beschuldigingen bewezen worden, zullen ze onvermijdelijk vergeleken worden met de ergste wreedheden begaan tijdens conflicten doorheen de 20e eeuw; maar slachtoffer na slachtoffer en dood na dood, is zowel vergassing van de Joden door de nazi’s, evenals het bloedbad door de Rode Khmer en de slachting van de Rwandese Tutsi’s niet erger te noemen dan het uitsnijden van de harten, de andere organen en de ziel van levende, onschuldige, vredelievende mensen.”[12]

Het China Tribunaal merkte in het eindverslag van de uitspraak op:

“Een minderheid van degenen die in en voor ETAC werken zijn zelf Falun Gongbeoefenaars. ETAC heeft echter campagne gevoerd om een einde te maken aan deze gedwongen orgaanoogst in heel China en om de mensenrechten te beschermen van ‘alle’ gewetensgevangenen die het risico lopen dat hun organen onder dwang worden weggenomen” (Uitspraak China Tribunaal, 2020: 11).[13]

Als bewijs wordt gemeld dat zelfs Falun Gongbeoefenaars die niet in de gevangenis zaten, getest konden worden op potentiële geschiktheid voor orgaantransplantatie. Zoals gerapporteerd aan het China Tribunaal, in april 2014: “… in Guizhou, Liaoning, Hunan, Hubei, Beijing en andere locaties, ging de politie de huizen van beoefenaars binnen en nam met geweld bloedstalen en wangstaafjes af.”[14] Hieruit blijkt dat het executeren van Falun Gong gevangenen met het oog op het oogsten van organen, deel uitmaakte van een bredere campagne van systematische vervolging door de staat, in dit geval door middel van het binnendringen van de politie in de huizen van burgers. In lijn met het openingscitaat van dit opiniestuk werd de intentie om de volgelingen van Falun Gong te vernietigen versterkt door de winstgevendheid en het prestige die verbonden zijn aan het feit dat China wereldleider wordt op het gebied van orgaantransplantaties. In het verslag worden bewijzen opgesomd van talrijke gelegenheden waarbij de CCP-leden Falun Gong aanmerkte als doelwit voor gewelddadige onderdrukking, als “slecht”, als een “afwijkende religie” en Falun Gong beschuldigde van het verzinnen van de verhalen over orgaanoogst en zelfs van zelfverminking of zelfmoord.[15] Het eindoordeel van het China Tribunaal luidde als volgt:

“Het Tribunaal twijfelt er geen moment aan dat er fysieke daden zijn gepleegd die wijzen op de misdaad genocide. Rekening houdend met de definitie van genocide in de Genocide Conventie, en herhaald in het Statuut van Rome van het ICC, is het Tribunaal ervan overtuigd dat er leden van een groep zijn gedood… er is ernstig lichamelijk of geestelijk letsel toegebracht aan leden van een groep… en dat opzettelijk bepaalde levensomstandigheden werden opgelegd aan de groep die berekend zijn om de gehele of gedeeltelijke fysieke vernietiging van de groep teweeg te brengen… [Het] Tribunaal stelt ook vast dat met betrekking tot de juridische opvatting van de term ‘groep’, Falun Gong beoefenaars… een groep vormen. Verder behoren zij tot een of meer van de groepen die in het Genocideverdrag specifiek worden genoemd als groepen die bescherming verdienen, namelijk een nationale, etnische, raciale of religieuze groep.”

Ondanks een expliciete en weloverwogen voorzichtige kijk op al het aan hen voorgelegde bewijsmateriaal, concludeerden de rechters van het China Tribunaal dat, ja, de beoefenaars van Falun Gong in China het voorwerp waren geweest van staatspraktijken die neerkwamen op genocide van een religieuze groep.[17]

Als dit genocide is, dan gaat het om een “koude genocide” zoals een “Koude Oorlog”[18]. Het wordt niet gepleegd onder dreiging van oorlogvoering of een andere duidelijke bedreiging van de veiligheid. Toch opent dit een niet minder gruwelijk perspectief. Gaat het hier om een genocide die is begonnen als een vervolging, gebaseerd op haat voor een religieuze minderheid, die is uitgegroeid tot een genocide, die enkel wordt uitgevoerd om nationaal prestige, geld en politieke macht? Per slot van rekening zijn de volgelingen van Falun Gong niet de enigen die door de Volksrepubliek China meedogenloos worden vervolgd voor nationalistische doeleinden.

[1] Judgement, The Independent Tribunal into Forced Organ Harvesting from Prisoners of Conscience in China. Tribunal Members were: Sir Geoffrey Nice QC (Chair), Prof Martin Elliott, Andrew Khoo, Regina Paulose, Shadi Sadr, Nicholas Vetch, Prof Arthur Waldron, 1 March 2020. Quote is from 29ff Available here: https://chinatribunal.com/wp-content/uploads/2020/03/ChinaTribunal_JUDGMENT_1stMarch_2020.pdf

[2] China Organ Harvest Research Center, Documenting Genocide: The Extrajudicial Killing of Prisoners of Conscience for Organs in China and the Campaign to Eradicate Falun Gong: Factual Findings and Analysis Report, September 2019. Quote p. 38. In terms of the composition of the Independent Tribunal, the report states on p.10: “The International Coalition to End Transplant Abuse in China (ETAC) began in 2014 as a web platform providing a comprehensive information source on the issue of forced organ harvesting of prisoners of conscience in China. The website features independent reports, lectures, testimonies, government action, latest news, press coverage and videos. Its website says ‘ETAC is an independent, non-partisan organisation. We are not aligned with any political party, religious or spiritual group, government or any other national or international institution. Our members are from a range of backgrounds, belief systems, religions and ethnicities. We share a common commitment to supporting human rights and ending the horror of forced organ harvesting.’ It is not an organisation of Falun Gong practitioners. None of its Advisory Board members is a Falun Gong practitioner. A minority of its committee members are practitioners. The site was originally named End Organ Pillaging (EOP): https://endtransplantabuse.org/”. The full report can be accessed at: https://www.chinaorganharvest.org/app/uploads/2019/04/COHRC-Factual-Findings-Report.pdf

[3] This court case was barely reported in the English-language media, only in the press of Falun Gong: http://en.minghui.org/html/articles/2004/12/7/55341p.html

[4] Genocide Watch, Genocide Emergency for Xinjiang, China, Linda Zheng, 17 November 2020. Available here: https://www.genocidewatch.com/single-post/genocide-emergency-alert-for-xinjiang-china

[5] COHCR, Documenting Genocide: 36.

[6] COHCR, Documenting Genocide: 37.

[7]  The experts are as follows: Ms. Siobhán Mullally, Special Rapporteur on trafficking in persons, especially women and children; Ms. Tlaleng Mofokeng, Special Rapporteur on the right of everyone to the enjoyment of the highest attainable standard of physical and mental health; Mr. Fernand de Varennes, Special Rapporteur on minority issues; Mr. Ahmed Shaheed, Special Rapporteur on freedom of religion or belief; Mr. Nils Melzer, Special Rapporteur on torture and other cruel, inhuman or degrading treatment or punishment; Ms. Dubravka Simonovic, Special Rapporteur on violence against women, its causes and consequences; Ms. Fionnuala Ní Aoláin, Special Rapporteur on the promotion and protection of human rights and fundamental freedoms while counter-terrorism; Ms. Elina Steinerte (Chair-Rapporteur), Dr. Miriam Estrada-Castillo (Vice-chairperson), Ms. Leigh Toomey, Mr. Mumba Malila, Mr. Priya Gopalan, Working Group on arbitrary detention. Source: China: UN human rights experts alarmed by ‘organ harvesting’” allegations, United Nations Human Rights Office of the High Commissioner, 14 June 2021. Available at: https://www.ohchr.org/EN/NewsEvents/Pages/DisplayNews.aspx?NewsID=27167&LangID=E

[8] UN OHCHR News, 14 June 2021.

[9] House of Commons,  Debate Pack: Forced live organ extraction in China. Compiled by: Tim Robinson, CDP 2019-0069, 20 March 2019 for hearing 26 March 2019. Available at:  https://researchbriefings.files.parliament.uk/documents/CDP-2019-0069/CDP-2019-0069.pdf

[10] House of Commons, Debate Pack: Forced live organ extraction in China: 6.

[11] See ff. 2 infra.

[12] Judgement, Independent Tribunal into Forced Organ Harvesting: 2

[13] Judgement, Independent Tribunal into Forced Organ Harvesting: 11.

[14] Judgement, Independent Tribunal into Forced Organ Harvesting: 64.

[15] Judgement, Independent Tribunal into Forced Organ Harvesting: 88-90.

[16] Judgement, Independent Tribunal into Forced Organ Harvesting: 154.

[17] Judgement, Independent Tribunal into Forced Organ Harvesting: 21-22.

[18] Cheung, Maria; Trey, Torsten; Matas, David; and An, Richard (2018) “Cold Genocide: Falun Gong in China,” Genocide Studies and Prevention: An International Journal: Vol. 12: Iss. 1: 38-62. DOI: https://doi.org/10.5038/1911-9933.12.1.1513