Het Amerikaanse ministerie van Defensie evalueert Afghanistan nu voor de “wederopbouw van terroristische netwerken”, nadat de Taliban Kabul hebben veroverd en de overwinning hebben uitgeroepen, aldus een woordvoerder.
Het rampzalige falen van de Afghaanse regering om de Taliban te bestrijden, heeft het risico vergroot dat terroristen uit andere landen naar Afghanistan zullen trekken om zich van daaruit verder te organiseren. De Taliban is een islamitische organisatie, en heeft een soortgelijke ideologie als al qaida, al shabaab en andere soennitische islamitische groeperingen.
Het is nog niet duidelijk of het Pentagon “een duidelijk oordeel kan vellen” over hoe de terreurdreiging zich in de nabije toekomst zal ontwikkelen, zei John Kirby, perschef van het Pentagon, maandag tegen journalisten.
Sommige aangewezen terreurgroepen juichten de val van Kabul voor de Taliban alvast toe.
Mousa Abu Marzouk van Hamas twitterde op maandag: “De Taliban heeft vandaag gezegevierd, na te zijn beschuldigd van achterlijkheid en terrorisme, en ze lieten zich niet misleiden door felle krantenkoppen over ‘democratie’ en ‘verkiezingen’.”
Intussen hebben ook de Chinese staatsmedia de potentiële relatie tussen de Chinese Communistische Partij (CCP) en de Taliban alvast toegejuicht. De Amerikaanse terugtrekking en de overwinning van de Taliban werd in hun berichtgeving gebruikt om de geloofwaardigheid van de Verenigde Staten te denigreren en het heersende regime op te hemelen. China’s Twitter-account voor buitenlandse zaken plaatste maandag een persbericht waarin stond dat de CCP en de Taliban “besprekingen zouden voeren met het oog op de vorming van een open, inclusieve islamitische regering in Afghanistan.” Afghanistan en China’s Xinjiang regio delen een klein grensgebied.
Voormalig NAVO-commandant Mart de Kruif voerde in 2008 en 2009 in het zuiden van Afghanistan het bevel over 45.000 soldaten uit 24 landen. Hij vindt dat het Westen Afghanistan nu heeft laten stikken en het land en diens belangen na meer dan 20 jaar nog steeds niet begrijpt: “De Taliban is eigenlijk een soort handelsnaam, een naam die door verschillende belangengroepen wordt aangenomen … Vergeet ook niet dat de economie van Afghanistan vooral is gebaseerd op de teelt en de uitvoer van opium, heroïne dus. Wat bijvoorbeeld in het noorden een belangrijke rol speelt is de toegang naar de exportmogelijkheden van deze heroïne via Turkmenistan en verder naar het westen toe via Azerbeidzjan. Dus er is nog veel meer dan wij in werkelijkheid zien en dat toont ook dat wanneer we met westerse ogen naar Afghanistan kijken, we meestal voor de gek worden gehouden.”

Generaal De Kruif vindt het ook strategisch niet verstandig om Afghanistan nu de rug toe te keren, aangezien Afghanistan ook het land is met de grootste voorraden aan lithium en kobalt: “Als we naar duurzame oplossingen willen gaan in de toekomst, dan is de beslissing om Afghanistan op deze manier te verlaten zeker niet zo’n slimme keuze. Het is niet voor niks dat China al rond de tafel zat met de Taliban om te onderhandelen over deze grondstoffen.”
Daarnaast valt op hoe de Taliban, als streng islamitische organisatie, blijkbaar weinig moeite heeft met de onderdrukking van de Oeigoeren, een moslimminderheid uit de Chinese autonome regio Xinjiang. Een woordvoerder van de Taliban vertelde eind juli aan The Wall Street Journal dat de groep er geen belang bij heeft China te bekritiseren over de vermeende onderdrukking van de moslimminderheden in Xinjiang: “Wij maken ons zorgen over de onderdrukking van moslims (…), maar wat we niet gaan doen is ons mengen in de interne aangelegenheden van China”, aldus de woordvoerder.
Dit is uiteraard hoe Peking het graag hoort, aangezien Afghanistan ook nog steeds een belangrijk onderdeel van Pekings regionale ontwikkelingsplannen vormt voor de lange termijn. Elke achteruitgang van de veiligheidssituatie in Afghanistan zou een bron van grote zorg zijn voor Peking, dat zwaar in Centraal-Azië heeft geïnvesteerd via het handels- en infrastructuurprogramma “Belt and Road”.